3.1 ENERGIE EN AFVAL
Onze keuzes:
VOLLEDIG DUURZAME ENERGIEVOORZIENING
In 2050 moet Nederland een volledig duurzame energievoorziening hebben en daarmee volledig onafhankelijk zijn van fossiele brandstoffen. We willen een netto nul-energie gemeente zijn. Dit betekent dat we in 2050 binnen de gemeentegrenzen net zoveel duurzame energie opwekken als we verbruiken.
Dat betekent dat we nu hard aan de slag moeten. We pakken dit op verschillende manieren aan. Allereerst gaan we minder energie verbruiken, zodat we minder energie op hoeven te wekken. Daarnaast beperken we het gebruik van fossiele brandstoffen met als doel fossielvrij te zijn in 2050. Stapsgewijs wordt energie uit fossiele brandstoffen vervangen door energie uit hernieuwbare bronnen zoals zonne-energie, windenergie, geothermie en aquathermie. De energie uit hernieuwbare bronnen moet ook beschikbaar zijn, daarom ontkomen we er niet aan dat we de daken vol leggen met zonnepanelen en er windmolens in ons landschap komen te staan. We zorgen ervoor dat de gemeenschap financieel meeprofiteert en dat de omliggende natuur wordt verbeterd door onder andere lokaal eigendom en natuurpositief ontwikkelen. Daarnaast onderzoeken we hoe geo- en aquathermie ons kunnen helpen om in onze energiebehoefte te voldoen. Bij de uitbreiding van het aantal woningen en bedrijven zal dus per definitie uitgegaan moeten worden van de netto-nul-optie.
De gemeentelijke overheid geeft het voorbeeld en dat mag overal zichtbaar zijn. Het wagenpark van de gemeente wordt zo snel mogelijk geëlektrificeerd en alle gebouwen in eigendom of beheer van de gemeente worden voorzien van zonnepanelen. Dit wordt de nieuwe standaard. Het wordt verplicht om bij nieuwbouw van zowel bedrijven als woningen te zorgen voor een energieneutrale of energieleverende huisvesting.
INZETTEN OP OPSLAG VAN ENERGIE
Grote zonneparken op land kunnen voor problemen zorgen, omdat het huidige elektriciteitsnet onvoldoende capaciteit heeft om de opgewekte energie te transporteren. Dat is voor PvdA-GroenLinks echter geen reden om op de rem te trappen. Daarom wil PvdA-GroenLinks waar mogelijk inzetten op opslag van energie, bij voorkeur op wijkniveau. Op deze manier kunnen fluctuaties worden opgevangen. Voor grootschalige energieopslag willen we de opslag van waterstof waar mogelijk faciliteren. Denk aan innovatieve opslagsystemen met een hoge energiedichtheid zoals basalt en staalschroot.
AANDACHT VOOR ENERGIEARMOEDE
We komen op voor mensen, die de extra lasten van de energietransitie niet kunnen dragen. Dat kan onder meer door het onderwerp continu bij onze partijgenoten in Den Haag onder de aandacht te brengen.
De Energiecoöperatie Meierijstad willen we voor een periode van vier jaar een financiële professionaliseringsimpuls geven. Want met de Energiecoöperatie Meierijstad willen we door middel van energiecoaches huishoudens laten adviseren over verduurzaming van hun woning. Dat draagt ook bij aan het terugdringen van de energierekening.
LAADPALEN SLIM PLAATSEN
Er bestaat een gemengd beeld over laadpalen, zo lijkt het in sommige kernen goed geregeld, terwijl in andere kernen mensen die zelf geen oprit hebben, geen laadpaal binnen driehonderd meter kunnen vinden of een laadpaal met een te groot aantal mensen moeten delen. Daarvoor moet een oplossing komen.
AFVALBELEID
Veghel, Schijndel en Sint-Oedenrode behouden hun milieustraat. Meierijstad zorgt ervoor dat afvalinzameling netjes en tijdig plaatsvindt. We willen dat afval meer circulair wordt benut, dat we hergebruik en recycling stimuleren en verbranding voorkomen of maximaal uitstellen. We hanteren daarbij een afvalinzamelingsstrategie die dit stimuleert. Milieustraten ontwikkelen we door tot circulaire ambachtscentra, waarmee we ook sociale werkgelegenheid creëren.
De aanpak van zwerfafval intensiveren we. Soms door meer afvalbakken (ook gescheiden afval) buiten te plaatsen of ze op een slimmere plek neer te zetten. Maar vooral stimuleren we het milieubewust gedrag. Dumpen van afval bestraffen we.
3.2 EEN GROENE OMGEVING
Onze keuzes:
OMGEVINGSWET
De omgevingswet heeft flinke gevolgen voor het gebruik van het buitengebied. Voorwaarden, of juist het ontbreken daarvan, hebben voor jaren gevolgen voor iedereen die iets wil ontwikkelen. De Omgevingswet biedt ook kansen om extra eisen te stellen, waarmee gestuurd kan worden op de ontwikkelingen binnen de gemeente.
Iedere renovatie of aanpassing in de openbare ruimte moet méér groen, biodiversiteit en klimaatbestendigheid opleveren. Ook gaan we samen met bewoners, verenigingen en bedrijven aan de slag met het zo goed en groen mogelijk inrichten van hun directe omgeving. Elke aanpassing maakt de gemeente Meierijstad groener.
BOEREN BETREKKEN BIJ NATUUR
De agrarische sector is voor onze voedselvoorziening een onmisbare schakel. Diezelfde sector staat onder druk, veel boerenbedrijven moeten groeien, omdat de prijzen die ze krijgen te laag zijn en de investeringen voor de vereiste vernieuwingen niet gefinancierd kunnen worden. Dat moet anders. Door als gemeente gezamenlijk op te trekken met de boeren is het mogelijk om naar een vorm van verbrede landbouw te groeien, die aansluit bij de wensen en eisen van de samenleving. Daarbij staan het werken volgens het kringloopconcept (mest en mineralen) en verduurzaming (energie, bestrijdingsmiddelen, biodiversiteit) centraal.
In Europees verband, het gemeenschappelijke landbouwbeleid (GLB), worden nieuwe regelingen voor het belonen van vergroening ingevoerd, de zogenaamde eco-regelingen. Deze regelingen zijn voor sommige boeren lastig in te passen en daarom willen wij samen met hen bekijken hoe dat aantrekkelijk gemaakt kan worden. De biologische landbouw wordt min of meer als de ecologische standaard gezien en wordt binnen de regeling het meest beloond.
NATUUR, LANDSCHAP EN DIERENWELZIJN.
PvdA-GroenLinks vindt dat de gemeente moet investeren in de ontwikkeling van natuur in Meierijstad. Als we gronden kunnen verwerven om natuurgebied in het kader van de natuurnetwerken en in het specifiek voedselbossen uit te breiden, doen we dat. We werken met lokale organisaties om het beheer van die gebieden te borgen. Indien gebieden groot genoeg zijn om grote grazers op een verantwoorde manier als natuurbeheerders in te zetten, onderzoeken we de mogelijkheden. Dat doen we bij voorkeur in samenwerking met onze lokale veehouders om hun verdienmodel te versterken.
Het Platform Natuur en Landschap Meierijstad (PNLM) zien we als een belangrijke adviespartner van de gemeente.
Bij bebouwing is een goede landschappelijke inpassing een vereiste, met de juiste erfbeplanting en instandhouding van cultuurhistorische zandwegen en karakteristieke gronden en beekdalen.
We gaan door met deelname in en ontwikkeling van het Van Gogh Nationaal Park en de samenwerking in het natuur- en recreatiegebied Groene Woud.
BESTRIJDINGSMIDDELEN
Het gebruik van bestrijdingsmiddelen moet omlaag. De gemeente is zeer terughoudend met het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de openbare ruimte. Meierijstad staat het gebruik van glyfosaat vanuit het voorzorgsprincipe niet toe op haar eigen gronden, dit geldt ook voor de gronden die de gemeente verpacht. Milieuvriendelijke alternatieven hebben altijd de voorkeur, ook als daar een hoger kostenplaatje aan hangt. Aan inwoners wordt gevraagd om ook in hun tuinen en huishoudens zo min mogelijk gebruik te maken van bestrijdings- en schoonmaakmiddelen, die schadelijk zijn voor mens en natuur. Ook wordt gevraagd om de gebruiksaanwijzing en bijhorende dosering van die middelen nauwkeurig op te volgen om de menselijke gezondheid zo veel mogelijk te beschermen en om de kwaliteit van het oppervlaktewater te verbeteren. We zetten hiervoor in op voorlichting in samenwerking met boeren en waterschappen.
LOKALE BIODIVERSITEIT
Vogels en insecten zoals vlinders en bijen zijn van groot belang voor onze leefomgeving. We houden daarom rekening met biodiversiteit bij het beheer van openbaar groen. Onze parken, bermen en andere groene plekken worden voortaan verzorgd en aangelegd volgens de principes van ecologisch beheer. Het gaat er niet alleen om welke planten en bomen je plant, maar ook over minder maaien. De biodiversiteit is gediend met verschraling van het maairegime en de afvoer van het maaisel zal daarop gericht zijn.
LUCHTKWALITEIT
De luchtkwaliteit in Meierijstad moet verbeteren. Daarom willen we de normen van de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) opnemen in het Omgevingsplan voor de bebouwde kom. Als gemeente aanvaarden we de consequenties daarvan voor de bouw en inrichting van de bebouwde kom.
We gaan de uitstoot van fijnstof door onder meer stoken verminderen. We verbieden het toevoegen van rookkanalen in nieuwe en bestaande bebouwing en introduceren maatregelen om inwoners te stimuleren om hun rookkanaal te verwijderen of onbruikbaar te maken.
INTERNATIONALE DUURZAAMHEIDSDOELEN
De internationale duurzaamheidsdoelen, ook wel de sustainable development goals (SDG’s) genoemd, blijven we centraal stellen bij beleidsontwikkeling. Voor de praktische uitwerking passen we consequent de Telos-methode toe, zoals we dat nu ook doen. Op basis daarvan worden het beleid en de voortgang getoetst. Beleid moet bijdragen aan het behalen van de duurzaamheidsdoelen. Bij ieder initiatief wordt een Telos-duurzaamheidscan uitgewerkt. Ieder jaar brengt de gemeente een nieuwe monitor uit die laat zien welke vooruitgang we hebben geboekt. PvdA-GroenLinks wil lokale, projectgebonden duurzaamheidsdoelen in Meierijstad. Die doelen worden SMART geformuleerd en regelmatig op zowel inhoud als financiën geëvalueerd.
WATER EN DROOGTE
Hoosbuien komen steeds vaker voor. Bij de inrichting van de leefomgeving krijgt het opvangen van water volop de ruimte. Zo kunnen we schade door overstromingen bij hoosbuien beperken. In het landelijke gebied betekent de combinatie van wateropvang en het tegengaan van verdroging een andere aanleg van de sloten en watergangen: minder diep maar breder met flauwe taluds. Door het ecologisch beheer van de sloten en de taluds krijgt de biodiversiteit volop kansen. Het netwerk van ecologische sloten maakt het landelijk gebied fraaier voor ommetjes en recreatie. In de stedelijke omgeving zorgen groene daken ervoor dat water wordt vast gehouden. Daarnaast verbeteren groene daken en het afkoppelen van hemelwater het klimaat. In het Omgevingsplan wordt voorgeschreven dat bij nieuwbouw een maximaal percentage verhard mag worden, zodat water voldoende mogelijkheid krijgt om te infiltreren.
We nemen maatregelen tegen wateroverlast, zoals ander waterbeheer buiten de bebouwde kom en wateropvang beheer binnen de bebouwde kom. Daarvoor gaan we met de twee waterschappen in onze gemeente (Aa en Maas, De Dommel) een samenwerkingsagenda opstellen.