De grote vergeler heeft weer toegeslagen!

Bij menigeen slaat dezer dagen de schrik weer om het hart bij het aanschouwen van die zwaar vergeelde landbouwpercelen, ook in onze gemeente. Dat kan niet goed zijn! Toch? Onze Willem van Laarhoven zocht het uit.

Ter voorbereiding op het landwerk spuiten veel boeren het staande gewas dood met glyfosaat (Roundup) dat vervolgens geel wordt. Dat heeft voordelen, maar zeker ook nadelen. PvdA Meierijstad zou graag zien dat er regels komen voor het gebruik van glyfosaat om onnodig gebruik tegen te gaan. Te beginnen in Meierijstad als onderdeel van de verduurzaming.

Het kan bij dit doodspuiten gaan om grasland dat omgezet wordt in bouwland voor bijvoorbeeld snijmais of om nieuw grasland in te zaaien. Het kan ook gaan om het doodspuiten van zogenoemde vanggewassen, gewassen die als bodembedekker/groenbemester ’s winters op het land blijven staan om de mineralen, zoals stikstof, die niet door de hoofdgewassen in de zomer zijn benut, alsnog op te kunnen nemen (afvangen van verliezen). Het voordeel van doodspuiten is dat het niet meer als lastig opschot terugkomt in het nieuw te zaaien gewas. Dat scheelt weer andere bestrijdingsmiddelen.

Omdat de plantendelen afsterven wordt de landbewerking makkelijker. Frezen met zware machines ten koste van veel brandstofverbruik en dus CO2-emissis is niet meer nodig. Soms wordt het gebruikt om echt onkruid voor de nieuwe inzaai dood te spuiten, maar het gemak waarmee momenteel te pas en te onpas gewassen met glyfosaat worden doorgespoten, als een soort automatisme zonder na te gaan of het echt wel nodig is, baart zorgen. PvdA wil dat daar regels voor gaan gelden.

Van voordeel naar schadelijkheid
Toen glyfosaat op de markt kwam, gold het als een middel dat geen of nauwelijks schade deed aan het milieu en relatief snel in de grond werd afgebroken. Het werd toentertijd in beginsel gezien als een goed alternatief voor andere, meer schadelijke, bestrijdingsmiddelen. Maar gaandeweg groeide het besef dat door het excessief gebruik veel glyfosaat en (schadelijke) afbraakproducten in grond en oppervlaktewater kunnen komen. Met toenemende zorgen over de kwaliteit van het grondwater en de gezondheid: glyfosaat is inmiddels in sommige bieren aangetroffen.

Ook het bodem- en waterleven blijkt er onder te leiden. De hoeveelheid wormen in bodem van percelen die zijn doorgespoten, ligt door de afbraak van de organische stof van de planten aanzienlijk lager dan in de bodem van onbespoten percelen. En dat heeft weer gevolgen voor andere diersoorten zoals vogels. Gemeenten en hoveniers mogen het in principe niet meer gebruiken. Voor de landbouw heeft de EU de vergunning weer verlengd onder luid protest van burgers en consumenten. De fabrikant van glyfosaat Monsanto zou daarop teveel invloed hebben gehad.

Zelf ook een aandeel leveren
Burgers moeten zelf ook bewust worden van het feit dat ze glyfosaat, onder de naam Roundup, vaak op verhardingen in de eigen tuin en rond het huis gebruiken. Het gebruik door burgers vormt een aanzienlijk deel van het totale verbruik. Veel daarvan verdwijnt via de verharding in het riool, de regenwaterafvoer of de sloot. Dus vingerwijzen naar de boer is volgens de PvdA Meierijstad niet het eerste wat je zou moeten doen, wel zelf overgaan op het gebruik van azijn als middel om de verharding vrij te houden van onkruid. Gelukkig zie – en ruik – je dat steeds meer. Tegelijkertijd is het goed dat we als PvdA onze zorgen over het grootschalige gebruik en de mogelijke negatieve effecten onder de aandacht blijven brengen en de mogelijkheden verkennen om in het kader van de nieuwe omgevingswet het gebruik te beperken tot de meest noodzakelijke toepassingen.