Glyfosaatdebat verdient nuances en geen populistische retoriek

Willem van Laarhoven

In de raad van 6 juni 2019 en daarna ontspon zich een heftig debat rond het gebruik van glyfosaat (handelsnaam Roundup) bij de bestrijding van de Japanse Duizendknoop door de gemeente. Hart (v. Schijndel) had een motie ingediend om dat te voorkomen. PvdA wilde daar niet in meegaan. Via de media werd de PvdA bestookt met populistische retoriek.

Enige tijd terug heeft de PvdA onder andere via haar website stelling genomen tegen het grootschalige gebruik van glyfosaat. Het gemak waarmee dat gaat, zonder alternatieven af te wegen, baart de PvdA zorgen. Niet alleen door de boeren maar ook door burgers en gemeenten die een groot deel van het gebruik voor hun rekening nemen. (https://meierijstad.pvda.nl/nieuws/de-grote-vergeler-heeft-weer-toegeslagen/).

Duurzaam of niet?
Het gebruik van glyfosaat zonder meer, kunnen we niet als duurzaam zien. De vraag is echter waar de grens ligt. Bij de Duizendknoop gaat het om een zeer lastige en moeilijk te bestrijden plant die grote schade kan aanrichten aan gebouwen, wegen en wegkanten. Als de gemeente het middel op goede gronden, uitsluitend nog gebruikt voor de bestrijding van de Duizendknoop, wat is daar dan mis mee? Met het verantwoord gebruik op kleine schaal is niets mis, zelfs niet bij glyfosaat.

Beslisboom als hulpmiddel
Door Probos is een beslisboom ontwikkeld op basis van onderzoek naar alternatieven voor glyfosaat (https://bestrijdingduizendknoop.nl/beslisboom/). De toepassing daarvan wordt nog getoetst maar hij kan wel al worden gebruikt. De alternatieven zijn echter tijdrovend, kortwerkend en onzeker en worden daarom nog niet algemeen geaccepteerd als een goed alternatief. Omdat de Duizendknoop op veel plaatsen een probleem vormt wordt momenteel een landelijk protocol ontwikkeld voor de bestrijding.

Precisiewerk voor duurzaamheid
Dat bestrijding zónder glyfosaat uitermate lastig is, mag niet zonder meer betekenen het dan maar mét glyfosaat te doen. Het moet blijven bij uitzonderlijke gevallen en volgens de meest geavanceerde methode om milieuschade te vorkomen. Daarvoor gebruikt de gemeente een injectiemethode: elke stengel wordt met glyfosaat geïnjecteerd. Tijdrovend, dus kostbaar, maar effectief. Omdat glyfosaat een zogeheten systemisch middel is, dringt het tot in de wortels door. De hoeveelheid is ook niet te vergelijken met de hoeveelheid bij het breedbladig bespuiten van de Duizendknoop.

Onterechte verwijten
Alles overziend heeft de PvdA gemeend te moeten kiezen voor deze zeer selectieve toepassing. Het verwijt van Hart dat de PvdA wil “dat het gif altijd wordt gebruikt om de duizendknoop te bestrijden” is een onjuiste voorstelling van zaken. Ook wij pleiten voor voorkomen van het gebruik waar enigszins mogelijk en redelijk en zodra het landelijk protocol beschikbaar is, het toepassen daarvan. Kennelijk gaat Hart graag mee in de populistische retoriek en zet andere partijen in een negatief daglicht omdat ze haar zin niet krijgt. Jammer, we zijn anders van ze gewend.