Een worst voorhouden met lege zakken: Omnipark Erp

In de afgelopen jaren hebben PvdA-fractieleden verschillende keren bijeenkomsten bijgewoond waarin het plan rondom het Omnipark in Erp steeds verder vorm kreeg. We werden enthousiast over de reikwijdte van het plan, de betrokkenheid van veel bewoners uit Erp en de integrale aanpak waarbij ook het Waterschap een nadrukkelijke rol had.
Maar om dat plan te realiseren is er veel geld nodig. En dat geld is er niet, blijkt nu. Arie de Zwart, raadslid PvdA Meierijstad, gebruikte de beeldspraak ‘een worst voorhouden’ om tijdens de commissievergadering van 18 maart 2021 zijn ongenoegen uit te spreken. In dit artikel zijn bijdrage.

Het voorstel dat tijdens de commissievergadering is besproken en op 1 april in de raad komt, is te vinden op de site van de gemeente.

De financiën
Bij al die bijeenkomsten rond het Omnipark kwamen de financiën uiteraard ook voorbij. Want zo’n ambitieus plan kost immers ook veel geld. Bij al die bijeenkomsten werd, kort samengevat, gesuggereerd dat niks doen eigenlijk net zoveel zou kosten als het realiseren van het Omnipark. Want de huidige situatie zou immers ook enorme vervangingsinvesteringen vergen, die vergelijkbaar zouden zijn met de benodigde investeringen voor het Omnipark. Daarbij zouden subsidies en bijdragen van het Waterschap helpen de kosten te verlagen. Dus…wat houdt ons dan nog tegen om volmondig ‘ja’ te zeggen tegen het mooie plan? Nou, diezelfde financiën! Want pas nu wordt voor ons duidelijk dat er helemaal geen budget is gereserveerd voor die vervangingsinvesteringen. Helemaal niks.

Vervangingsinvesteringen voor vastgoed, sport en dergelijke zijn namelijk vaak niet in onze gemeentebegroting opgenomen als reservering. Dit vanuit de redenatie dat er altijd een keuze is om iets niet te vervangen. Op geen enkel moment in de afgelopen jaren is ons bij dit dossier gemeld dat het geld voor deze vervangingsinvesteringen er dus helemaal nog niet is en dat dit een groot probleem zou kunnen worden. Integendeel, de suggestie werd gewekt dat dat geld er gewoon was. We maakten ons dan ook geen zorgen over de PM-post in de begroting voor het Omnipark. We dachten dat het meer een kwestie was van ‘nog niet helemaal duidelijk wat het bedrag precies is’. We hadden daar als raad wellicht scherper op kunnen zijn in de afgelopen periode.

Wij bevinden ons dus in een spagaat. Enerzijds zijn we erg enthousiast over het plan, anderzijds weten we nu dat er onvoldoende geld is om dat plan te realiseren.

Maatje te groot
Het plan is integraal, ambitieus en omvangrijk. Maar wellicht toch een maatje te groot voor Meierijstad. Inwoners van Keldonk en Boerdonk zitten er bijvoorbeeld niet op te wachten om naar Erp te moeten om te sporten, zo blijkt uit hun brief. Zij willen dat hun eigen dorp leefbaar blijft met eigen voorzieningen. Het Omnipark is qua omvang echter wel berekend op gebruikers van buiten Erp. Mogelijk dat de nieuwe bewoners van Veghels Buiten voor een grote toeloop gaan zorgen. Overigens, vindt Erp zich eigenlijk zelf niet een maatje te klein? Dat vonden het dorp namelijk wel toen er een plan voor een aantal nieuwe tijdelijke woningen voorbij kwam. Hoe moeten we dat zien in relatie tot het Omnipark?

Er kan, ook door de initiatiefnemers, actiever worden gezocht naar andere bronnen van financiering, naast mogelijke subsidies en het Waterschap om het plan te realiseren. De Erpse bedrijven willen vast mee investeren. Een andere oplossing voor het financiële en omvangsvraagstuk is wellicht om in het plan te gaan knippen. Dat is best lastig in een plan dan vanaf het begin integraal is ontwikkeld. In het raadsvoorstel wordt daar wel een voorzet voor gedaan (knoppenmodel), maar de vraag is of we op dit moment al aan die knoppen kunnen of moeten draaien.

Denkrichting is ok
De realisatie en financiering van het Omnipark zal over verschillende bestuursperiodes gaan. Het is voor de gemeente Meierijstad op dit moment daarom onmogelijk om de kosten voor dit plan te dragen en het is ook lastig om nu al aan (financiële) knoppen te draaien. We kunnen wel de denkrichting onderschrijven en daarmee kan het plan dienen als leidraad voor de toekomst. Het is en blijft namelijk een mooi plan. We kunnen daarom wel instemmen met het voorstel van het college om vast te beginnen met voorbereidende werkzaamheden qua wijziging van het bestemmingsplan en verkenningen rondom grondaankopen. Verder kunnen we ons vinden in het voorstel dat bij elke stap de raad expliciet een besluit moet nemen op basis van een goede financiële onderbouwing. Maar dat leek ons vooral logisch.

Maar nog niet het hele plan
Echter, we willen voorkomen dat we door in te stemmen met het plan als leidraad, we ook instemmen met het realiseren van dat hele plan. Het is namelijk nog maar de vraag of dat, financieel gezien, gaat lukken. In deze en komende bestuursperiodes. Tot die tijd mogen er eigenlijk geen onomkeerbare besluiten worden genomen en verwachtingen worden gewekt. En we willen voorkomen dat we daardoor de rest van Meierijstad op slot zetten, omdat we ons andere projecten niet meer kunnen veroorloven. En vooral ook: we willen voorkomen dat we Erp een worst voorhouden.

Andere plannen: inzicht in financiële dekking
Wij hebben het college gevraagd om een overzicht van alle grote zaken die de komende tien jaar aan vervanging toe zijn, vergelijkbaar met die van Erp (gemeenschapshuizen, sporthallen etc.) waarvoor de dekking nog niet beschikbaar is. Pas als we dat in beeld hebben, kunnen we immers weloverwogen besluiten nemen over de financiering van grote projecten, zoals het Omnipark. De PvdA zit er namelijk niet op te wachten dat we dadelijk bij bijvoorbeeld Blauw Geel in Veghel of MHC Sint Oedenrode niets meer kunnen vervangen omdat we het Omnipark gebouwd hebben of ons daaraan voor de komende 10 jaar hebben verplicht.

Tijdens de commissievergadering kwam een andere fractie met een vergelijkbare vraag, waarbij het Integraal Huisvestingsplan voor onderwijshuisvesting als mogelijk instrument werd genoemd. Mogelijk dienen we op 1 april een motie in om dit te ontwikkelen voor vastgoed gekoppeld aan sport en welzijn.
Want we willen in de toekomst uiteraard niet vaker worsten gaan voorhouden met lege zakken.

Afbeelding van Horst Tinnes via Pixabay