De week (13) van de wethouder: over seksueel geweld

Een op de 8 vrouwen in Nederland is ooit verkracht. Voor mannen geldt dat voor 1 op de 25. Het zijn aantallen waar ik van schrik. Afgelopen donderdag was ik bij de opening van het Centrum Seksueel Geweld (CSG, www.centrumseksueelgeweld.nl ) in onze regio (Brabant Noord- en Zuidoost). De bijeenkomst opende met een videoclip van Lady Gaga (videoclip) die meteen het onderwerp van seksueel geweld stevig neerzette. Nee, dat was geen feestelijke opening. Maar wel een belangrijke volgende stap in het voorkomen van seksueel geweld, het tijdig signaleren ervan, een effectievere opsporing van daders en het verbeteren van de (na)zorg voor slachtoffers.

Uit de praktijk in andere landen weten we dat de zogenaamde CSG’s een enorme bijdrage kunnen leveren aan de punten die ik noemde: preventie, signalering, opsporing en zorg. Diverse partners werken dan ook in samen in een CSG, wat geen echt fysiek centrum is maar een netwerksamenwerking. Partijen als de (zeden)politie, Veilig Thuis, ziekenhuizen, GGZ, partners in de gemeentelijke basisteams Jeugd en Gezin en sociale wijkteams moeten elkaar vinden en versterken om de slachtoffers te steunen. Ook de gemeente Meierijstad is aangesloten op de realisatie en ontwikkeling van het CSG. Met enkele collega-wethouders uit de regio was ik aanwezig bij de druk bezochte opening in Eindhoven.

Veel slachtoffers melden zich niet. Uit schaamte of een onterecht schuldgevoel (angst voor de vreselijke reactie ‘je zult het er wel naar gemaakt hebben’). De primaire reactie van slachtoffers is erover zwijgen, jezelf aanpraten dat het niet is gebeurd, snel en lang onder de douche en in bed kruipen. Die primaire reactie begrijpen we denk ik allemaal, het is een natuurlijke reactie. Terwijl de kans op opsporing van daders en tijdig de juiste zorg inzetten groter is wanneer het slachtoffer zich zo snel mogelijk meldt. Het CSG moet hier een bijdrage aan gaan leveren. Zo laagdrempelig mogelijk. Dat wordt een stevige opgave. We vragen van het tegenovergestelde te doen van wat natuurlijk is. Waarom?

Omdat zoals gezegd de kans op vervolging van de dader hoger is. Maar ook voor het slachtoffer is het beter, want hulp kan snel worden opgestart. Slachtoffers die zich niet melden hebben een hoger risico op een posttraumatische stressstoornis (PTSS) en een grotere kans opnieuw slachtoffer te worden van seksueel geweld.

Jongeren tussen de 12 en 24 jaar en mensen met een verstandelijke beperking zijn een grotere risicogroep om slachtoffer te worden. En zoals bij velen bekend is alcohol een risicoverhogende factor bij seksueel geweld.

Geen feestelijke opening dus van het CSG, maar wel een noodzakelijke stap in het bieden van steun en zorg aan de slachtoffers, het inzetten op preventie, signalering en vervolging.