Theater in 2121? Onze bijdrage voor de Kadernota 2022

Op 1 juli 2021 vond de eerste termijn van de bespreking van de Kadernota door de gemeenteraad van Meierijstad plaats. De 2e termijn, waarin de besluiten worden genomen over die Kadernota en ingediende moties en amendementen is pas 8 juli. Een experiment.
Sikko Oegema, fractievoorzitter van PvdA Meierijstad, gebruikte de eerste termijn om collega-raadsleden en het college te wijzen op het feit dat we nu besluiten nemen die invloed hebben op de toekomst van Meierijstad. Het is dus niet meer dan normaal om na te denken over de duurzaamheid van besluiten. En niet alleen over de financiële consequenties.

Hierna de bijdrage van Sikko.

Theater
Als je van Schijndel over de N617 naar den Bosch rijdt, dan zie je aan je linkerhand een soort van Theater aan de Keerdijk in. Het verbeeldt een podium en wekt de verwachting dat er een optreden volgt. De koffers van de artiesten staan er al. En tóch moeten we nog wachten tot 2029, dán zal de eerste voorstelling plaatsvinden. Hoe ver zijn we dan met de plannen die we ijken op 2030?

De tweede voorstelling volgt over meer dan honderd jaar. Stel nu dat die voorstelling gaat over het ontstaan van Meierijstad , in 2017, en de vijf jaren daarna. Welke besluiten werden er toen genomen en welke invloed heeft dat op het leven over honderd jaar, wat is de kwaliteit van leven dan? Hebben de arbeidsmigranten zich hier blijvend gevestigd? Is er dan sprake van een nog sterkere tweedeling arm en rijk of zijn we in staat gebleken de inkomens eerlijk te verdelen? Hoe duurzaam bleken de wijken nog die in 2022 gebouwd werden? Over honderd jaar gaat het om kleinkinderen van de kinderen die nu geboren worden!
Wat laten wij hun eigenlijk na?

Misschien houdt Docs in the City wel haar honderdste editie en wordt de documentaire ‘Kees’ vertoont, over de regeerperiode van de legendarische burgemeester Kees van Rooij. Wat zijn dan zijn invloedrijke besluiten?

Geen woord over de Kadernota?
Waarom deze lange inleiding en nog geen woord over de Kadernota? PvdA heeft het vaak over duurzaamheid, en dan bedoelen we eigenlijk de afweging in besluiten over de mogelijke consequenties over honderd jaar. Lukt het om zodanig invulling te geven aan de regionale energie strategie dat we de opwarming van de aarde kunnen keren? Temperaturen van tegen de 50 graden Celsius in Canada en Amerika kunnen zich hier ook gaan voordoen. Volgens de Wereld Meteorologische Organisatie van de Verenigde Naties: “Het ergste moet nog komen, met implicaties voor het leven van onze kinderen en kleinkinderen veel meer dan voor dat van onszelf”, benadrukt het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change). Moeten wij ons voorbereiden op een binnenlandse vluchtelingenstroom naar Meierijstad door de klimaatveranderingen? Of kunnen we dat nu nog keren?

Duurzame afwegingen
Alle raadsbesluiten hebben een zorgvuldige financiële of ruimtelijke afweging. Afwegingen rondom duurzaamheid zijn veel minder duidelijk. Dit terwijl juist díe grote gevolgen hebben voor het leefmilieu over honderd jaar. Het zal duidelijk worden hoe het bedrijfsleven in Meierijstad zich enorm inspande. Hoe ondernemers hun invulling gaven aan de energietransitie. Hoe de burgers de goede voorbeelden van de bedrijven volgden. Omdat de gemeente Meierijstad burgers actiever ging ondersteunen bij het verduurzamen van hun huis en het ondersteunen van aanvragen van subsidies.

PvdA zou willen dat de documentaire over 100 jaar gaat over:

• Dat de huizenbouw weliswaar schoorvoetend op gang kwam maar dat er in 2021 echt stappen gezet werden om de woningnood, aan te pakken.
• Dat er met trots verslag gedaan wordt van aandacht voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt, iedereen kon mee doen.
• Dat er toen voor iedere kern een zwembad beschikbaar kwam, nieuwe scholen werden gebouwd.
• Dat we eindelijk zicht hadden op de kosten over de jaren heen voor ons maatschappelijk vastgoed omdat Ultimo ons daarin echt zou helpen.
• Hoe de stroom arbeidsmigranten in Meierijstad steeds beter gehuisvest werd. Er mooie nieuwe wooneenheden verschenen. Wellicht dat hier over een eeuw vluchtelingen kunnen wonen, Zeeuwen en West Brabanders die door de hoge waterstand hun huizen ontvluchten.
• De verloedering van panden werd eindelijk aangepakt omdat de gemeenteraad van Meierijstad op 8 juli 2021 een motie aannam waarmee de gemeente uit zichzelf kan handhaven of op basis van een enkele burger daartoe aangezet wordt omdat de welstandsnota voldoende handvatten biedt om te handhaven en te zorgen voor een leefbaar en aantrekkelijk Meierijstad.
• De grote omslag kwam toen, naar aanleiding van een rekenkameronderzoek, het college bij planvorming en voorbereiding van besluiten in eerste instantie ging kijken naar de gevolgen voor duurzaamheid en wanneer dat verantwoord was de check deed of het financieel juridisch haalbaar bleek.
• Deze aanpak maakte dat Meierijstad een gemeente is waar het goed leven is voor boeren, burgers en buitenlui, waar de biodiversiteit niet is afgenomen in honderd jaar maar zelfs verbeterd.
• In Meierijstad is weer sprake van ecologisch evenwicht. Resultante van de inzet van de omgevingsvisie, een instrument van de Omgevingswet die in 2030 van kracht werd, maar……….. Meierijstad nam reeds in 2020 voorbereidingen. Burgers spraken zich vanaf dat jaar uit over wat ze belangrijk vinden en welke wensen en ideeën ze hebben, ook voor de toekomst.
• Het aantal landbouwhuisdieren is sterk afgenomen en daarmee de uitstoot van ammoniak. Maar Meierijstad heeft de boeren niet in de kou laten staan en begeleiding geboden te verduurzamen.

Terug naar het heden
Deze raadsperiode worden grote projecten gerealiseerd dat heeft consequenties voor de begroting 2022. We hebben een goede beeldvormende avond daarover gehad. Eigenlijk werd er niets nieuws verteld maar soms is het heel heilzaam om e.e.a. samen als raad te ervaren.
De drie instrumenten: bezuinigen, risico lopen of lastenverzwaring die we in kunnen zetten voor een sluitende begroting legt de PvdA er geen terzijde. De komende maanden zijn erg ongewis, in november zullen we een besluit moeten nemen over de begroting 2022.
Het is voorstelbaar te bezuinigen, maar handen af van de programma’s die onze kwetsbaren ondersteunen. Liever in stenen, maar het wachten is op inzicht dat ULTIMO (een nieuw systeem met informatie over ons maatschappelijk vastgoed) ons gaat geven.
Het is voorstelbaar dat er dit jaar nog bij een groeiende economie er voordelen komen uit Den Haag meer geld beschikbaar komt, ook al omdat de huizenprijzen stijgen. Gelukkig lijkt de blijvende schade voor de economie na de Coronacrisis mee te vallen voorzitter. Daarop geheel anticiperen acht de PvdA niet verstandig, een reëel risico vinden we dragelijk.
Wonen in een gemeente met goede voorzieningen mag ook wat kosten. Lastenverzwaring is met ons bespreekbaar. We vragen wel, als we het over lastenverzwaring hebben, wat het kost niet meer in procenten te spreken maar in euro’s. Het liefst spreken we in bedragen per gezin.
Er zijn gezinnen voor wie dertig euro vreselijk veel geld is, er zijn ook gezinnen die dat makkelijk kunnen dragen. Feit is dat al deze gezinnen maken gebruik van de faciliteiten van de gemeente, de plantsoenen, wegen, het groenonderhoud, de schoolgebouwen, de ‘multifunctionele gebouwen……………’
Wat mag dat kosten?

Onze mogelijke moties voor 8 juli

• Een motie om burgers actiever te ondersteunen bij het verduurzamen van hun huis en het ondersteunen van aanvragen van subsidies;
• Een motie met een oproep de rekenkamer te laten onderzoeken in hoeverre duurzaamheidscriteria meegewogen worden bij collegebesluiten;
• Een motie om het college een instrument in handen te geven sneller op te treden tegen ongeoorloofd verval van gebouwen.

En uiteraard de motie die we samen met Hart indienen over openbare toiletten.

Documentaire “Kees”
Tot slot nog even over de documentaire “Kees”: PvdA hoopt dat de documentaire maker ook oog heeft voor de democratie, de constructieve wijze van samenwerking tussen de partijen en het college en tussen de partijen onderling. Ik gun ons dat compliment postuum, ik wil jullie er nu ook reeds vast voor bedanken.